روش مطالعه علوم وفنون ادبی؛ قسمت دوم
قرابت معنایی علوم وفنون ادبی
قرابت معنایی؛مواجه دانش آموز با انبوهی از مفاهیم واشعار جدید که عموما به اندازه ای فراوان و متنوع هستند که دانش آموز از تلاش برای رشد در این مسیر دلسرد می شود و به فکر حذف این مطلب از مطالعات کنکوری خود می افتد.
این موضوع در درس علوم وفنون ادبی که دامنه مفاهیم گسترده تر و ابیات به مراتب دشوارتر می شود بیشتر به چشم می خورد.
اما از آنجایی که:
1)یادگیری درست قرابت معنایی و درگیر شدن با قلمرو فکری به گسترش ذوق و سواد ادبی دانش آموز کمک کرده باعث رشد او در دیگر مباحث نیز می شود
و
2)نباید به سادگی از مباحث رد شد و آنها را کنار گذاشت(خصوصا مبحث مهم و ارزشمندی مانند قرابت معنایی)
پس حذف این مبحث به هیچ وجه منطقی به نظر نمی رسد.
برای آشنایی با سوالات کنکور تحلیل کنکور 98 را بخوانید.
تحلیل سوالات ادبیات اختصاصی کنکور 98 نظام جدید
از طرفی دانش آموز حق دارد در این مبحث به مشکل بربخورد چرا که آنچه در مدرسه آموخته با آنچه در تست ها و آزمون سراسری از او خواسته می شود بسیار متفاوت است.
سوال:
چاره چیست؟
دانش آموزچگونه می تواند این فاصله چشم گیر بین محتوای کتاب و سوالات کنکور را پوشش دهد؟
پاسخ:
با یک منبع کمک آموزشی مناسب!
در درسنامه ارزشمند کتاب علوم وفنون ادبی جامع کنکور این کار به خوبی انجام شده و هر آنچه برای یادگیری صفرتا صد قرابت معنایی کنکور لازم بوده به طور "روشمند" و "هدفدار" آورده شده است.
به شرح ویژگی های درسنامه و سوالات این قسمت می پردازیم.
1)یکی از مشکلات دانش آموزان در مبحث قرابت(چه آنهایی که با این مبحث ارتباط برقرار کرده و
آن را بلد هستند و چه گروهی که تازه شروع به مطالعه کرده اند) درک مفاهیم عنوان سوال است به این معنی که متوجه منظور طراح و خواسته سوال نمی شوند.
در بخشی از درسنامه تحت عنوان "چینش کنکوری" این موارد به طور کامل به دانش آموز توضیح داده شده اند تا حالتی پیش نیاید که دانش آموز به دلیل عدم درک مفهوم سوال از خیر تست بگذرد و نجنگیده مجبور به باخت شود.
بزرگترین مشکل دانش آموزان در تست های قرابت چیست؟
تنوع و پراکندگی موضوعات و ابیات مرتبط با آن.
طراح سوالات کنکور می تواند هر بیتی و مطلبی که مایل باشد را از سرزمین سبز و پهناور ادب فارسی بچیند و در بین سوالات قرار دهد.و این یعنی هیچ محدودیتی برای انتخاب محتوای تست ها برای طراح وجود ندارد.
سوال:
با این وجود چطور می توان این مبحث را مطالعه کرد؟
پاسخ:
با مفهومی خواندن!
بله پاسخ همین است.
برای یک دانش آموز ممکن نیست تک تک کتاب های گرانقدر ادبیات فارسی را مطالعه وتحلیل کند اما می تواند با ایجاد دسته بندی های خاص از دوره های زمانی،سبک های شاعری،واژگان کلیدی و... به سادگی اساس مفهوم را فرا بگیرد و پس از آن با عینک عمیق نگری که بر چشم زده هر بیت و متنی را تحلیل کند.
این کار چگونه ممکن است؟
خیالتان راحت!
ما این کار را برای شما انجام داده ایم.
در درسنامه مبحث قرابت،در قسمت "کافه گفت و گو" موشکافی مفهوم ابیات در بازه های تاریخی مختلف و حتی چگونگی ایجاد چنین افکاری در ذهن شاعر(به تبع روح زمانه)بررسی شده اند.
به منظور مشاهده بخشی از کتاب و مطالب مشاورۀ درسی کلیلک کنید.
راستی!قبول دارید خواندن شعر یعنی هجوم افکار در ذهن خواننده و پس از خواندن شعر شاید بهترین راه برای مرتب کردن این مفاهیم و پی بردن به مقصود شاعر،خواندن درسنامه ای از "تدریس گفت و گو محور" و پویای آن مفاهیم باشد؟
گنجاندن تست های پربار در میانه مطالب اموزشی تحت عنوان "محک بزنیم" از دیگر مواردی است که بلافاصله پس از یادگیری مطالب با سنجش خود و پس از آن بررسی توضیح مفصلی که به دنبال آن آمده است،از دیگر ویژگی های این درسنامه است که باعث می شود دانش آموزاز کیفیت یادگیری اولیه خود اطمینان پیدا کند.
دسته بندی را که در اول صبحتمان گفتیم به خاطر دارید؟
یکی دیگر از روش های انجام این کار توجه به برخی کلمات است که مانند چراغی مسیر را نشان می دهد.
در درسنامه کتاب علوم و فنون ادبی ناشر تخصصی شما،از این کلمات به عنوان "واژه تداعی کننده" یادشده و چنین تعریفی برای آن اراِئه شده است:
"واژه های تداعی کننده کلماتی هستند که با زبان بی زبانی،مفهوم بیت را به می رسانند."
جالب است بدانید این واژه ها نیز برای هر سبک شعری دسته بندی و ارائه شده اند و مجموع این ها با هم یعنی هر آنچه یک دانش آموز برای مواجه با قرابت تخصصی نیاز دارد.
حال می ماند تمرین وحل تست و بررسی آنها که آن هم با تست ها وپاسخ نامه مفصل وتشریحی این کتاب ممکن می شود.
موفق باشید
به منظور خرید کتاب‌های مشاوران آموزش، با شمارۀ زیر در تماس باشید.
تلفن : 02166975727 داخلی 203 الی 205
نظر شما چیست؟