چگونه از پایه دهم انسانی کنکوری شویم ؟ -قسمت دوم-
مطالعه درس ادبیات به شیوه کنکوری(ویژه پایه دهم)
این مطلب در ادامه مطلبی است که برای روش مطالعه کنکوری از پایه دهم در سایت قرارداده شده است و به روش مطالعه فارسی عمومی اشاره خواهیم کرد.
برای بالا رفتن درک ادبی تان باید قلمرویی خواندن ادبیات را از پایه دهم شروع کنید و درمطلب پیش رو خواهید دید که چگونه با استفاده از درسنامه کتاب تستیک فارسی دهم از انتشارات مشاوران آموزش می توانید ادبیات را قلمرویی بخوانید.
علاوه بر این در علوم انسانی ادبیات تخصصی تر آموزش داده می شود و شما دو گروه سوال ادبیات دارید، هم در دفترچه عمومی و هم در دفترچه تخصصی ، شاید برایتان این سوال پیش بیاید که ادبیات عمومی و علوم و فنون ادبی ارتباط چندانی با هم ندارند ، اما در هردو این درس ها قلمرو خوانی باعث می شود مهارت تحلیل و کالبد شناسی اثر ادبی را کسب کنید و به 55 سوال ادبیات در کنکور پاسخ مناسبی بدهید.
کالبد شناسی هم هدف آموزشی کتاب درسی تان است و هم طراحان کنکور سوالات را با پیش فرض اینکه شما قدرت تحلیل و کالبد شناسی دارید ارائه می دهند.
درس ادبیات سه قلمرو زبانی ، ادبی و فکری دارد و در هر قلمرو ویژگیهای بخصوصی را مورد بررسی و تحلیل قرار خواهید داد.
قلمرو زبانی
در قلمرو زبانی دو سطح واژگان و دستور را تحلیل میکند در بخش واژگان به ریشه یابی واژه ، املاء و رابطه واژگانی پرداخته می شود و در بخش دستور قواعد ، جمله بندیها و دستور زبانهای تاریخی مورد بررسی قرار میگیرد.
قلمرو ادبی
قلمرو ادبی همانطور که از نامش مشخص می باشد ، سطح ادبی و زیبایی شناختی متن را مورد بررسی قرار می دهد که شامل آوا و موسیقی کلام ( قافیه و آرایه هایی مانند واج آرایی ) ، آرایه های بیان ( مانند تشبیه ، کنایه و ...) و آرایه های بدبع ( مانند ایهام ، تضاد و ...) است.
قلمرو فکری 
آخرین قلمرو ، قلمرو فکری است که عامل ایجاد تغییرات زمانی و ادبی در هر دوره بوده است . در این قلمرو 3 بخش داریم ؛ بخش اول مکتب ادبی است که عواملی مانند شادی گرایی ، عرفان ، واقع بینی و ... را شامل می شود. بخش دوم گونه ادبی است که مشخص می کند متن و یا شعر ما د رکدام نوع تعلیمی ، حماسی ، داستانی و غیره قرار میگیرد. بخش آخر افکار و عقاید شخصی شاعر و نویسنده و اندیشه هایی که در دوره زندگی اش قالب بودند را شامل می شود. قلمرو فکری بر اساس اتفاقات اجتماعی و نوع تفکر مردم ایجاد می شود و همین باعث ایجاد تغییرات در زبان متن و نوع استفاده از آرایه ها می گردد.
پ.ن:ترتیب قرار گیری سوالات برای درس فارسی در دفترچه عمومی ( براساس قلمروها ) بصورت زیر است:
این نکته را هم فراموش نکنیدکه ادبیات اولین درس در کنکور است پس هر چه قوی تر شروع کنید انرژی بیشتری برای پاسخگویی به باقی سوالات را دارید به علاوه ضریب درس ادبیات 4 است؛ یعنی یک تست درست در ادبیات دو برابر 1 تست درست در عربی و زبان ارزش دارد.
استراتژی مطالعه
شیوه مطالعه شما برای درس فارسی جایگاه و درصد شما را در کنکور مشخص می کند و برای داشتن روش مطالعه ای صحیح باید از پایه دهم زمان بگذارید و دروس این پایه را بصورت قلمرو مطالعه بکنید تا مهارتتان را در تحلیل و کالبد شکافی متون ادبی ( به اصطلاح درک ادبی تان ) را بالا ببرید .
صحیح ترین روش مطالعه این است که از قلمرو فکری شروع شود زیرا این قلمرو همه چیز یک متن ادبی است در واقع وقتی از قلمرو فکری شروع می کنید برای پیدا کردن آرایه ها ، قواعد و نکات دستوری سرنخ خواهید داشت.
همانطور که در تصویر زیر مشاهده می کنید ، در درسنامه کتاب تستیک فارسی دهم ابیات و متن درس ها بر اساس قلمروها و اولویتی که هر قلمرو در تحلیل متن دارد بررسی شده است ، برای مثال در قسمت قلمرو فکری این تصویر به نکاتی که برای قرابت معنایی این ابیات احتیاج دارید اشاره شده ( ثابت نبودن روزگار) در بخش قلمرو ادبی همه آرایه های موجود در این ابیات مشخص شده و حضور هر کدام از این آرایه ها تحلیل شده است و در آخر قلمرو زبانی نیز به تمام نکات دستوری مهم اشاره کرده است .
برای نشان دادن اهمیت قلمرو خوانی تستی از کنکور سراسری سال 96 را تحلیل میکنیم
تست:در کدام بیت هر سه آرایه (تشخیص،اغراق و تشبیه )وجود دارد؟
1)دولت فقر خدایا به من ارزانیدار کاینکرامت سبب حشمت و تمکین مناست
2)شود کوه آهن چو دریای آب اگر بشنود نام افراسیاب
3)چو رامین که گهی بنواختی چنگ ز شادی بر سر آب آمدی سنگ
4)مشنوایدوست که غیرازتومرایاریهست یا شب و روز بهجزفکرتوام کاریهست
تحلیل: در این سوال اگر با قلمرو فکری شعر های حماسی از جمله سروده های فردوسی آشنایی داشته باشید و ویژگی های آن را بدانید خیلی راحت میتوانید اغراق را بیابید، که گزینه 2 است حال با کمک قلرو ادبی آرایه های تشخیص و تشبیه را نیز بررسی می کنیم. اغراق:آب شدن کوه از عظمت نام افراسیاب / تشخیص: کوه بشنود(کوه به انسانی میماند که میشنود) / تشبیه:کوه به دریا
درکارد های مو به مو که در درس نامه می بینید نکات تستی که باید دقیق تر خوانده و بررسی شود.
آورده شده است همانطور که در تصویر می بینید انواع نقش هایی که ضمیر متصل را دارد دسته بندی کرده و برای هر کدام مثالی آورده است.
هدف قرار دادن تمرین ها بعد از کارد های مو به مو یا توضیحات ابیات بصورت قلمرویی در این است که نکته تستی را در قالب تست ببینید و با نوع نگاه طراح آشنا شوید.
با استفاده از این کتاب تستیک فارسی دهم هم میتوانید دروس را قلمرویی مطالعه کنید ، هم نکته تست های هر بخش آشنا می شوید ، نکات را تمرین می کنید و در آخر برای هر درس پرکاری تستی خواهید داشت بعلاوه آزمون های تشریحی جامع نیز برای آشنایی بهتر با نحوه امتحانات مدرسه در این کتاب ارائه شده است.
منتظر ادامه مطالب در سایت انسانی ها باشید.
چگونه از پایه دهم انسانی کنکوری شویم؟ ـ قسمت اول ـ
چگونه از پایه دهم انسانی کنکوری شویم؟-قسمت سوم-
نظر شما چیست؟